Wat zijn edelstenen en hoe ontstaan ze?

Edelstenen zijn fascinerend! Deze juweeltjes uit de natuur trekken de aandacht vanwege hun schoonheid en bijzondere eigenschappen. Maar wat maakt edelstenen nou zo speciaal? En hoe ontstaan ze eigenlijk?

Wat zijn edelstenen?

Edelstenen zijn mineralen van ongekende schoonheid die al eeuwenlang gebruikt worden om schitterende sieraden van te maken. Mineralen zijn samengestelde of enkelvoudige stoffen die in de natuur voorkomen en gevormd worden door geologische processen. Edelstenen zijn dus inderdaad mineralen, maar ze bestaan zelf ook weer uit mineralen. Bijvoorbeeld, titanium en ijzer zijn de stoffen die samen een saffier vormen. Echte edelstenen zijn natuurlijke producten die soms wel miljoenen tot miljarden jaren oud kunnen zijn, omdat de vormingsprocessen ervan zeer langdurig zijn.

Een edelsteen kan bestaan uit één enkel mineraal, zoals een kristal, of uit meerdere mineralen, zoals een gesteente. Kristallen hebben een duidelijke vorm en patroon, zoals de bekende amethist en bergkristal, terwijl gesteentes grover zijn en geen duidelijke vorm en/of patroon hebben. Het is belangrijk om op te merken dat er tegenwoordig ook veel kunstmatige kristallen bestaan die weliswaar uit natuurlijke materialen bestaan, maar die kunstmatig geproduceerd worden en daarom geen echte edelstenen zijn. Een voorbeeld hiervan is het Swarovski-kristal.

De drie eigenschappen van edelstenen

Edelstenen zijn kenmerkend door drie eigenschappen, die in verhouding tot elkaar bekeken kunnen worden:

Schoonheid: helderheid, kleur en glans

Er bestaan kleurschalen en zuiverheidsschalen voor edelstenen, zoals bijvoorbeeld bij diamanten. De ene edelsteen kan meer waard zijn dan de andere vanwege de helderheid, kleur en glans. Heldere diamanten zijn bijvoorbeeld zeldzamer dan gelere diamanten, waardoor ze meer waard zijn. Een diamant die onder een vergrotende loep geen insluitsels toont, wordt erg zuiver genoemd en is daarom ook erg kostbaar. Diamanten die geliger zijn bevatten meer insluitsels en zijn daarom minder waard.

Duurzaamheid: hardheid, breekbaarheid en chemische bestendigheid

De hardheid van een steen wordt bepaald door de schaal van Mohs, die elke steen een bepaalde hardheid geeft. De stenen hebben minstens een hardheid van 4 nodig voordat ze als edelstenen beschouwd kunnen worden. Hoe hoger het getal op de schaal van Mohs, des te harder de edelsteen is. Dit betekent dat ze niet gemakkelijk krassen krijgen en beter bestand zijn tegen beschadiging. Diamanten, bijvoorbeeld, hebben een hardheid van 10, wat ze de hardste edelsteen maakt.

Zeldzaamheid van edelstenen

De zeldzaamheid van de stenen is een belangrijke factor in hun waarde. Sommige edelstenen zijn zeldzamer dan andere en worden daardoor als zeer waardevol beschouwd. Het is ook een factor die hun uniekheid en schoonheid bepaalt.

Lees ook: Wat is mijn geboortesteen?

Hoe worden edelstenen gevormd?

Edelstenen worden op drie manieren gevormd. De eerste manier is magmatisch. Kristallen groeien net als ijs, vanuit magma dat afkoelt en in kristallen verandert. Door onzuiverheden krijgen de kristallen prachtige kleuren, zoals bijvoorbeeld de paarse amethist. De kristallen zijn naar de oppervlakte geduwd door aardverschuivingen en zijn vaak te vinden in vulkanische gebieden.

Een andere manier is door het kleiner worden van bergen, door erosie. Kleine stukjes zandkorrels en steen die afbrokkelen van de berg worden door rivieren naar de oceaanbodem vervoerd samen met bijvoorbeeld kalk en metaal. Hierdoor zijn over miljoenen jaren verschillende soorten sediment in lagen opgehoopt en worden gesteenten door de druk heel hard. Deze stenen hebben vaak een gelaagd uiterlijk.

Een derde manier is door metamorfe gesteente. Dit zijn magmatische stenen of afzettingsgesteenten die veranderen door middel van hitte of door grote druk. Door aardverschuivingen zijn deze stenen dieper in de aardkorst terecht gekomen en daardoor veranderd. Marmer is een voorbeeld van een metamorf gesteente.

Zeldzame vormen van edelstenen

Edelstenen kunnen ook ontstaan door meteorietinslagen. De energie die hierbij vrijkomt is ongekend en kan door de mens niet worden gecreëerd. Voorbeelden van meteorietstenen zijn Gibeon en Tektiet, die als zeer bijzondere stenen worden beschouwd.

Leuke weetjes over edelstenen

Edelstenen kunnen in verschillende vormen worden geslepen

Als je op zoek bent naar een unieke en opvallende edelsteen, dan is het belangrijk om te weten dat er twee veel voorkomende slijpvormen zijn: cabochon en gefacetteerd. Bij cabochon worden de stenen in een bolle vorm geslepen, terwijl bij gefacetteerd het oppervlak van de steen in verschillende facetten wordt geslepen. Het is cruciaal om bij het slijpen van edelstenen te kijken naar hun unieke eigenschappen, zoals kleurverdeling en lichteffecten, om de maximale kwaliteit te bereiken.

Er bestaat een Edelsteen Alfabet!

Dit alfabet is ontstaan omdat het in de 18e en 19e eeuw in de mode was om sieraden te dragen met initialen of iemands naam erin verwerkt. Bij het kiezen van de juiste edelsteen werd vaak de eerste letter van de naam van de edelsteen in overweging genomen. Dus als je Anna heette, koos je bijvoorbeeld voor een prachtige amethist. Het Edelsteen Alfabet is een leuke en interessante manier om meer te leren over de verschillende soorten edelstenen en hun unieke eigenschappen.

Of je nu op zoek bent naar een opvallende statement ketting, een elegante armband of een tijdloze ring; edelstenen zijn een fantastische keuze om jouw stijl en persoonlijkheid te laten zien. Ontdek de schoonheid van deze prachtige stenen en voeg een beetje glamour toe aan jouw sieradencollectie!